​Het vakantieseizoen blaast een beetje zijn laatste adem uit maar eigenlijk moet dan het mooiste nog komen op “Au Bout du Monde”. De herfst........ 

​Het is u misschien al wel opgevallen dat we wat minder actief zijn op Facebook en Instagram met de foto van de dag. Je kunt ook niet alles blijven doen zoals het altijd gaat. Maar vervolgens geeft ons dat dan wel de mogelijkheid om die foto's te kunnen laten zien in de nieuwsbrief. Want de wandelingen met Chef de hond en de foto's worden natuurlijk nog steeds gemaakt. En wanneer je dan op een vochtige vroege herfstochtend buiten wandelt wordt je overweldigd door alle spinnenwebben die je dan ineens allemaal ziet. Ze zijn er natuurlijk iedere dag maar dan ineens zijn ze allemaal zichtbaar. En dus ook zichtbaar voor de camera.

​Maar dat is niet het enige om van te genieten in de herfst op “Au Bout du Monde”. Want wanneer het dan een beetje mistig is voelen de meeste dieren zich ook wat veiliger en is het mogelijk om wat meer wilde dieren te kunnen zien. De vos in de volgende video had mij wel snel in de gaten en ging er dus ook wel rap vandoor. Maar deze momenten zijn echt mooi om mee te maken. Duidelijk oog in oog met de dieren die altijd in de buurt zijn maar die je wat lastig kan zien op de meeste momenten. 

​Ga gerust even achterover zitten om de foto's te bekijken. Ik kan altijd moeilijk kiezen welke foto's ik laat zien. Daarom heb ik het deze keer anders gedaan. Ik heb het mezelf niet moeilijk gemaakt met keuzes. Wanneer ik de foto de moeite waard vind heb ik hem gewoon geplaatst. Daardoor is het dus wel een flinke “begin van de herfst”-collage geworden. Ik hoop dat u er geen probleem mee hebt.

​In Frankrijk heeft iedere gemeente in zijn kerk zijn eigen beschermheilige. De kerk draagt dan de naam van deze heilige. De Katholieke kerk heeft een kalender met daarop alle data van alle vieringen van heiligen. Als de beschermheilige van het dorp aan de beurt is wordt dat over het algemeen groots gevierd met een zogenaamd “Fête patronal”. Dat is dan het moment dat de hele gemeente elkaar kan ontmoeten in een ontspannen sfeer. 

​Les Trois Taillants en omgeving heeft geen beschermheilige maar het feest dat erbij hoort was wel het idee waar Pascal zijn inpriratie vandaan haalde. Onze Belgische vriend nam het initiatief voor een feest met alle mensen die daadwerkelijk deel uitmaken van de gemeenschap van het gebied rondom Les Trois Taillants. Spontaan organiseerde hij een feest en nodigde mensen uit om bij hem te komen eten. Dit is inmiddels een aantal jaren terug. Dit initiatief van Pascal in nu uitgegroeid tot een jaarlijks buurtdiner met iedereen die de gemeenschap vormt. Er wordt gebruik gemaakt van de schuur van Aurelien. Zijn huis staat ook in het middelpunt en hijzelf neemt ook deel aan de gemeenteraad van Nouhant. Dus het is de uitgelezen plek voor het buurtfeest. 

​Iedereen probeert op zijn eigen manier mee te helpen om het een mooi diner te laten worden. Ook het weer deed zijn best. Voor het aperitief moesten we echt de schaduw opzoeken. De gesprekken komen dan natuurlijk al goed op gang. Dit is altijd mooi om te horen. Verhalen van vroeger samen met de verhalen van het afgelopen jaar. Het meeste gaat natuurlijk over het boerenleven hier in onze gemeenschap. 

​Het absolute hoogtepunt van de bijeenkomst is het diner. Pascal heeft zich weer goed bezig gehouden met de inwendige mens. De Belgische “stoverij” stal wel de show. En dankzij Pascal is dit feest nu echt uitgegroeid tot een jaarlijks terugkerend hoogtepunt voor onze gemeenschap. Even een groot applaus voor Pascal.

​Wanneer je op “Au Bout du Monde” naar het uitzicht kijkt vallen je ogen op de heuvel aan de andere kant van de vallei. Die heuvel is een bijzondere. Bovenop deze heuvel ligt het hele oude dorpje “Toulx St. Croix”. Daarbij staat ook een uitkijktoren die je goed kunt zien vanaf ons terrein. En vanaf de overkant, op de toren dus, is het met een verrekijker ook weer mogelijk om “Au Bout du Monde” te zien. We hebben deze toren al vaker laten zien in onze eerdere nieuwsbrieven maar buiten deze toren en oude kerk uit de 11e eeuw is er nog meer te zien. 

​Onze Belgische vriend Pascal heeft ons kennis laten maken met een vriendin die hij nog kent uit zijn tijd van het fokken van volbloed paarden. Deze Katrien heeft meegeholpen met opgravingen achter het kerkhof van de “Toulx” en wil ons graag ontvangen voor een rondleiding in de kerk en de opgravingen. 

​Tussen 1985 en 1988 is de opgraving uitgevoerd bij de kapel en begraafplaats van St. Martial en zijn de ruines van dit Gallo-Romeinse gebouw tevoorschijn gekomen. Het is waarschijnlijk gebouwd in de eerste eeuw na Christus. Waarschijnlijk was het een toevluchtsoord bij de belangrijke routes die hier het land doorkruisen. In de tweede en derde eeuw werd het gerenoveerd en werd er een badhuis bij gebouwd. Op de reconstructietekening is goed zichtbaar hoe het gebouw eruit heeft gezien in zijn glorietijd. 

​De huidige begraafplaats van Toulx St. Croix is gedeeltelijk bovenop het badhuis geplaatst en daarom is het niet mogelijk om de opgravingen verder te continueren. Wel is er een extra steunmuur gemaakt om de opgraving te beschermen tegen de verhoogde begraafplaats. Zo blijft alles op zijn plaats en kunnen we tot op de dag van vandaag goed zien hoe oud de eerste nederzetting van Toulx St. Croix daadwerkelijk is. 

​Aan het einde van de zomer is er altijd een klus die aardig wat tijd maar ook veel spierkracht vraagt....het klaarmaken van het kachelhout voor de winter. Gelukkig was Anton, mijn oud-collega voor jaren en een vriend voor het leven, langsgekomen. En laat hij nou altijd op zoek zijn naar klussen om te doen tijdens zijn vakantie op “Au Bout du Monde”. Dat komt dan natuurlijk altijd goed uit. Dit keer viel de keuze op het kachelhout. 

​De verschillende houtstapels liggen altijd eerst een aantal jaren te drogen voor we het kunnen gebruiken. Wanneer de bosbouwer het hout komt brengen is het vers uit het bos gekapt en dus nat. Maar na twee jaren liggen is het droog genoeg. Maar bij levering is het hout wel een meter lang en redelijk grof gekloofd. Dus wanneer we het echte houthok willen vullen voor de winter moet het hout eerst in korte stukken gezaagd worden en het meeste moet dan ook nog een keer gekloofd worden om het goed te kunnen stoken. 

​Om het hout goed te laten branden is het fijner wanneer het goed gekloofd is. De schors van de boom brand uiteindelijk wel mee en geeft ook warmte maar het heeft wel wat meer moeite om te beginnen met branden. Dus wanneer het hout goed gekloofd is vat het eerder vlam en het kloven zorgt voor een betere verbranding. Na wat metingen waren we zeer tevreden met een vochtgehalte van tussen de 13 en de 14 procent. Dit is heel goed droog hout. 

​De afgelopen keer kregen we ook de complimenten van de schoorsteenveger die aan alles kon zien dat wij goed gedroogd hout stoken in de kachel. Er staat ons dus niets meer in de weg om flink aan de slag te gaan met het zagen en kloven van het hout. We hebben ervoor gezorgd dat het houthok weer helemaal nokkievol ligt met mooi kachelhout. Wat zullen wij er lekker warmpjes bijzitten deze winter.

​Het ontbladeren van de werkplaats is ook weer zo'n klus waar je flink tegenop kan zien. De voorgevel van de werkplaats is weer helemaal volgegroeid met klimop. Jaren geleden zijn we ook bezig geweest om dit weg te halen. Maar wanneer je dan even niet oplet groeit het weer tot aan het dak. En dat is nog niet het ergste......het groeit nu zelfs door het dak en de pannen door. Dat was toch wel het moment om tot actie over te gaan. 

​Met wat schrapgereedschap en een flinke ladder gaan we de muur te lijf en we kunnen flink tekeer gaan om alle takken los te peuteren. Soms trek je dan een hele bos in één keer van de muur af en soms zit je flink te peuteren op een paar losse blaadjes. Maar met wat geduld en stramme vingers komt er toch een einde aan de klus en is de muur weer helemaal kaal en geven we de klimop weer de kans om helemaal vanaf het begin te beginnen. Dus we kunnen weer in onze agenda zetten dat we over ongeveer 10 jaar weer aan de slag moeten. 

​Samen met Anton hebben we ook de machines in de werkplaats aangepakt en het onderhoud van alle houtbewerkingsmachines hebben we goed aangepakt. Doordat de werkplaats geen verwarming heeft en flink bewoond wordt door vleermuizen hebben de machines het soms zwaar. Alles wordt weer eens goed schoongemaakt en alle draai- en glijpunten worden weer eens goed gesmeerd. 

​Daarbij worden dan ook alle stalen bladen geschuurd en weer goed in de olie gezet. Door de uitwerpselen van de vleermuizen hebben deze bladen heel veel ingebeten roestplekken. Over het algemeen probeer ik alle machines af te dekken met zeilen maar wanneer je dat een keer vergeet ligt het meteen vol met resten van de vleermuizen. Maar nu we weer klaar zijn glimmen de machines je weer tegemoet. Een genot om te zien. 

​Ook de afgelopen zomer hebben we toch nog aardig wat werk verzet. Normaal gebeurt er niet zoveel wanneer we gasten hebben op “Au Bout du Monde”. Maar de bestellingen gaan toch gewoon door. Om te beginnen is er een chique schuurdeur gemaakt. De vraag was om een schuurdeur te maken die dezelfde uitstraling heeft als de voordeur van het huis dat tegenover de schuur staat. Alles is natuurlijk mogelijk bij ons in de werkplaats, dus we gaan er mee aan de slag. 

​De deur maken we natuurlijk wel met een mooie zogenaamde pen-en-gat verbinding. Daarbij komen dan ook de echte panelen. Omdat de deur in een grove natuurstenen opening komt maken we hier ook een apart kozijn voor waar de deur inhangt. Dit kozijn kan makkelijker verankerd worden in het gat van de schuurmuur. En met een kozijn kunnen we de deur netjes recht hangen. 

​En zoals met bijna alles wat we maken in de werkplaats wordt ook nu de deur met het kozijn helemaal compleet gemaakt en afgehangen in de werkplaats. Zo weten we zeker dat alles past voordat we naar de klant gaan om de deur in de schuur te plaatsen. 

​Ook hebben we het afgelopen zomerseizoen nog verschillende workshops gehouden voor onze zomergasten. Op verzoek hebben we sieraden kistjes gemaakt. Kistjes van douglas grenen met een mooi passend dekseltje en een schuifvakje erin. We hebben met z'n allen er veel plezier aan beleefd en er zijn er een aantal gemaakt. 

​Ook kwam er een vraag voor het maken van een kattenhuis. Na wat overleggen hebben we dit in de vorm van een workshop gemaakt in meerdere dagdelen. En nadat deze vakantiegasten weer thuis waren ontvingen we een foto van een tevreden kat die plaats heeft genomen in zijn nieuwe huis. 

​Wanneer wij een reservering krijgen stellen we alles in het werk om er een mooie vakantie van te maken voor onze gasten. Er is al een mooie plek om te leven en te slapen, verder doen wij er alles aan om onze gasten een fijne vakantie te bezorgen op “Au Bout du Monde”. Jeroen Wapenaar was één van onze gasten die dit jaar de gite “Four au Pain” had gehuurd. Hij kwam hier om te genieten van de rust, de ruimte, de natuur maar ook een beetje voor de Tour de France. En dat hij het een belevenis heeft gevonden dat blijkt wel uit de recensie die Jeroen achterliet in ons gastenboek. 

​We komen zo op de recensie, maar eerst even wat meer over dat gastenboek. Wij hebben de gewoonte om onze gasten te vragen om iets te schrijven in ons gastenboek. Dit is een ouderwets boek met normale bladzijden, waar je dus gewoon met een ouderwetse pen met de hand iets in kan schrijven. Dit klinkt natuurlijk als iets van de vorige eeuw maar dat vinden wij toch het allerleukste. Een recensie op Google is tegenwoordig waarschijnlijk meer waard, maar wij houden nog steeds vast aan de oudere waarden van dit gastenboek. Toch blijven we niet helemaal in de oude tijd vastzitten, want we publiceren deze recensies natuurlijk wel in onze digitale nieuwsbrief. Dan doen we toch nog een beetje mee met de moderne tijd. 

​Nu terug naar de recensie van Jeroen, dit is wat hij over zijn verblijf op “Au Bout du Monde” heeft geschreven.......

​Er zijn van die mensen, niet veel maar gelukkig zijn ze nog te vinden, die een ieder meteen dat broodnodige gevoel van rust geven, al een paar seconden nadat je hun blikken hebt gekruist. Bram en Annette Vroon zijn van die mensen. 
Net zoals zoveel anderen was ook ik bij de eerste passen op “Au Bout du Monde” meteen geraakt door hun warmte, geduld en luisterend oor. Wat een geluk voor ons dat zij jaren geleden de uitdaging zijn aangegaan om van wat een bouwval moet zijn geweest, zo'n ontroerend mooi paradijsje te maken. 

Ik mocht genieten van de Gîte, vele complimenten die al gegeven zijn onderschrijf ik volledig. Een simpele toevoeging: heerlijk koel beneden, zelfs bij 35 graden buiten. 
Verder een aantal voor mij speciale herinneringen: 

• Wandelen door 1001 tinten groen
• Verrast door een zee van vlinders
• Het kampvuur en samen sterren kijken, duizenden sterren leek het, helderder dan waar ook
• Lieve prachtige Chef
• De rondleiding, een levenswerk mogen bewonderen

En op het laatste voorbordurend: zoals Esri zo fraai omscheef in haar bijdrage (zij schreef de recensie ervoor in het gastenboek, red.), ook ik kwam werken aan een droom. Hoe die reis afloopt, zal ik wel gaan ervaren. Maar of deze uitkomt of niet, de inspiratie en levenslust die Bram en Annette meegaven zal ik altijd blijven koesteren. 
Dus als ik de zon zie ondergaan, waar ik dan ook moge zijn, en als vogels bezingen dat die drukke dag er nu echt op zit en het tijd is voor het observeren van wat er echt toe doet, als sterren tevoorschijn komen om te tonen dat het tijd is voor bezinning, dan denk ik aan “Au Bout du Monde” in Les Trois Taillants.
Heb het goed.
Liefs, Jeroen Wapenaar

​Het is al weer een tijdje terug dat ik u, via een videofilmpje, liet meelopen tijdens een wandeling met Chef. Nu het weer wat rustiger wordt op de camping kan dat weer eens georganiseerd worden. Gewapend met de camerastandaard die we “Jean Cardan” noemen gaan we dus weer eens op stap. Het is wel een ochtend met iets minder zon maar dat is voor het maken van een video helemaal niet zo erg. Je hebt dan niet van die hele harde schaduwen waardoor je maar de helft kan zien. 

Na de bosrand zijn we nog even via het tractorpad naar ons eigen bospad gegaan. Het is tegenwoordig echt een voorrecht dat we onze eigen aansluiting hebben direct vanaf de camping op het tractorpad. En het pad is een genot om over te lopen. Je waant je even in een soort elven wereld. Wanneer je de gedachten even laat gaan terwijl je daar loopt lijkt het of je even midden in een sprookje bent. En wanneer u nu denkt dat ik een beetje de weg kwijt ben, oordeel zelf als u deze video bekijkt. En als je het dan nog niet gelooft moet je het zelf ter plekke maar komen controleren. Je krijgt dan een persoonlijke rondleiding van mijzelf. ​

​We maken goede vorderingen met het inmaken van onze groenten, maar we betalen ook flink wat leergeld om het wecken in de vingers te krijgen. Een gedeelte van de opbrengst in de potten hebben we namelijk ook al weer weg moeten gooien. Maar daardoor leren we weer flink van wat we fout doen. Gelukkig geeft de groentetuin voldoende dit jaar om onze wintervoorraad toch goed voor elkaar te krijgen. 

​Wat we de afgelopen weken gedaan hebben is veel bonen ingemaakt. De twee rijtjes met bonen hebben zo enorm veel bonen opgebracht dat we steeds weer met mandenvol aan bonen uit de tuin tevoorschijn kwamen. De “Parfait” Franse weckpotten staan inmiddels netjes vol met bonen, te wachten tot de winter. De planken in de kast komen steeds voller te staan. 

​Daarnaast kwamen er ook kilo's en kilo's tomaten naar ons toe. Dit kwam niet uit onze eigen tuin, want daar zit namelijk een schimmel in de tomatenplanten. Maar onze Belgische vriend Pascal heeft zoveel tomatenplanten in zijn tuin dat hijzelf niet meer goed weet wat te doen met zoveel oogst. Hierdoor hebben ook wij de beschikking over een grote hoeveelheid tomaten. Samen met onze eigen paprika's, courgettes, uien en verse kruiden uit de tuin maken we hier dan ratatouille van. 

​Het wecken zelf hebben we inmiddels wel redelijk onder de knie. Maar we komen er ook achter dat we hier in de regio zeker niet de enige zijn die over zijn gegaan op het wecken. We kwamen wat rubbers te kort voor de deksels en dachten even nieuwe te gaan kopen. We hebben echt alle winkels in Montlucon gehad maar overal was de maat die wij nodig hebben uitverkocht. Gelukkig had één winkel nog een bestelling lopen bij de groothandel en zo zijn we dus toch nog aan onze rubbers gekomen. We kunnen weer verder met wecken. 

​U heeft misschien in de laatste nieuwsbrieven iets gelezen over onze nieuwe kat Frère. Het rood-witte katertje was een prachtig beestje. Hij moest even wennen aan het leven op “Au Bout du Monde” maar na een periode van wennen had hij de schuur helemaal als zijn domein toegeëigend. Het was een genot om dit katje bezig te zien en spelenderwijs groter te zien groeien.

​Hij was een vaste speelmaat voor iedereen die op “Au Bout du Monde” aanwezig was. Iedereen kreeg de aandacht van Frère. Hij vond iedereen leuk om mee te spelen en ging dan ook helemaal op in zijn spel. Hij zat op wacht achter de spiegel tot iemand weer eens naar de badkamers ging. En werkelijk niemand kon dan zomaar voorbij lopen zonder even met Frère te spelen. 

​Maar het mocht toch allemaal niet zo lang duren. Nadat Frère een uitstapje maakte en het hondje van de buren tegenkwam is er toch iets gebeurd. Het blijft voor ons een raadsel wat er gebeurd is maar Frère hebben we vanaf dat moment nooit meer terug gezien. Voor zo'n jong katje is het heel vreemd dat hij niet meer diezelfde dag terugkeert naar zijn eigen schuur. Maar nu na twee weken hebben we nog steeds niets vernomen van Frère en moeten we dus toch wel constateren dat Frère niet meer thuis zal komen. 

​Het blijft een prachtig beestje dat wij en al de campinggasten van dit jaar zeker niet meer gaan vergeten. Soms duurt het leven niet al te lang maar we kunnen wel zeggen dat Frère er wel volop van genoten heeft op “Au Bout du Monde”. 

​Augustus is natuurlijk ook de maand van de bramen. Dat is natuurlijk een leuk feitje, maar het allerbeste daarvan is natuurlijk de bramen eten. En dat doen we dan terwijl ik Chef uitlaat. We hebben er een mooie gewoonte van gemaakt dat ik de bramen eet die boven hangen en Chef die wat lager hangen. Er wordt gewaarschuwd voor het eten van de lage bramen. Hier kunnen vossen over heen geplast hebben en dat kan een lelijke infectie veroorzaken. Dus voor de mensen is het niet handig om die lage bramen te eten. Wij houden het bij de hoge. Maar Chef is goed ingeënt tegen deze vossen infectie. Dus die kan zijn gang gaan. Wanneer hij geen bramen eet waar de vossen over geplast hebben dan eet hij wel wat anders waar dat opzit. Vandaar de zwaardere inentingen hier in de open natuur voor de huisdieren. Maar het is en blijft een geweldig gezicht om Chef zijn eigen bramen te zien zoeken en opeten. Vandaar dat ik deze video deel in deze nieuwsbrief. 

​Wanneer je op je aanrechtblad de volgende ingredienten ziet liggen denk je al snel aan het maken van “Ratatouille”. Namelijk: aubergine, courgette, tomaat, paprika, ui, knoflook, olijfolie en diverse kruiden. Het is een stoofpot van deze verschillende groeten. En omdat al deze groeten tegenwoordig in onze eigen groentetuin groeien is het idee natuurlijk snel gegroeid om deze stoofpot klaar te maken en in weckpotten te doen. Zo kunnen we ook in de winter van deze stoofpot, en dus ook van de oogst van onze eigen moestuin, genieten. 

​De ratatouille zelf komt van origine uit de Provence. De oorsprong ligt om precies te zijn in het graafschap Nice. Het woord ratatouille vind hier dan ook zijn oorsprong. Uit het oude occitaans werd gesproken over “ratatolha”. In het woord zit ook de verwerking van het werkwoord “touiller” wat zoveel betekend als omroeren of mengen. De eerste tekenen van de ratatouille voeren terug naar het jaar 1778, maar voor er een echt vaststaand recept vermeld wordt voor deze groente stoofpot moeten we wachten tot 1952. 

​Maar om ook ons eigen verhaal over onze groentetuin en de inmaak van onze eigen ratatouille compleet te maken geven we u hier een heerlijk recept voor het maken van de ratatouille zoals die hier in Frankrijk regelmatig op tafel komt. Je kunt er natuurlijk aan alle kanten mee variëren. Wij doen er bijvoorbeeld veel meer tomaten in omdat we die gewoon veel hebben. En een deel van de ratatouille kunnen we dan ook gebruiken als saus voor in de spaghetti of als basissaus voor op de pizza. Het is breed inzetbaar. Daarom maken we maar veel in 1 liter potten maar ook in halve liter potten.

​Hoe ga je te werk:

Snipper de ui en snijd de knoflook fijn. Snijd de aubergine en courgette in blokjes van 2 bij 2 cm (brunoise). Halveer de paprika, verwijder de steelaanzet en zaadlijsten en snijd ook in blokjes van 2 bij 2 cm. Houd de groenten gescheiden.

Verhit de olie in een hapjespan en fruit de ui, knoflook en Provençaalse kruiden 5 min. op laag vuur. Voeg de aubergine toe en bak 5 min. op hoog vuur. Voeg de courgette en paprika toe en bak nog 5 min.

Draai het vuur laag. Voeg de wijn en tomatenblokjes toe en laat met de deksel op de pan 15 min. stoven. Breng op smaak met de azijn, peper en eventueel zout.
​
Bewaartip: Je kunt dit gerecht 2 dagen van tevoren bereiden. Bewaar afgedekt in de koelkast.

​Als voorbeeld heeft de firma “Le Parfait”, de makers van de weckpotten, een filmpje gemaakt van het maken en inmaken van de ratatouille. Het is natuurlijk wel in het Frans maar wanneer je een beetje goed kijkt maakt het niet zoveel uit wanneer je niet alles verstaat.